Wat niemand wil maar toch kan gebeuren, is dat mensen terugvallen in alcohol gebruik. De terugval tijdens behandeling in het jaar dat we mensen begeleiden, geeft veel belangrijke informatie waar je mee aan de slag kan om te begrijpen hoe het heeft kunnen gebeuren.
We gaan dan aan de slag om herhaling te voorkomen.
Na een jaar is er vaak vertrouwen in herstel zonder terugval. Dat dit niet altijd zo uitpakt kan heel zwaar zijn, voor de persoon die in herstel is als voor de naasten. Hieronder een aantal redenen die dit kunnen verklaren (en je moed geven om de draad weer op te pakken):
- Verslaving is hersenziekte.
Verslaving is een hersenziekte waarbij de hersenen veranderingen ondergaan die het moeilijker maken om weerstand te bieden aan verleidingen. - Moeilijke momenten in het dagelijks leven.
Moeilijke momenten in het dagelijkse leven. In de behandeling wordt veel aandacht gegeven aan het omgaan met stress, je manier van denken en de emoties daarbij, gevoel van waardeloos zijn, gevoel dat het leven heel pijnlijk is. Na de behandeling is het leven nog steeds een uitdaging. Door allerlei stress situaties kun je dat dan even niet meer goed aan. Om altijd het juiste te doen is (te) moeilijk en dan kun je bijvoorbeeld terugvallen in onverschilligheid, zelfmedelijden, vergeten hulp te vragen waardoor je terugvalt in alcoholgebruik. - Overmoedigheid en zelfvertrouwen.
Wanneer mensen zich goed voelen over hun herstel, kunnen ze denken dat ze in staat zijn om de verslavende stof/alcohol “gewoon een keer” te gebruiken zonder terug te vallen in oude patronen. Dit kan gevaarlijk zijn en leiden tot een terugval. De eerste paar keer kunnen goed uitpakken, waarna het verslaafde deel van je brein zich nog sterker voelt en het stuur overneemt. Het duurt even voordat je dat door hebt. - De steun uit je omgeving.
De steun van naasten is na een jaar behandeling minder gericht op wat jij nodig hebt als iemand in herstel. Na het jaar wordt er soms gedacht, ook door jezelf, nu moet je het maar kunnen. Het blijft belangrijk ondersteuning te vragen, soms bij je naasten of anders bij lotgenoten of hulpverlening. - Je draai vinden.
Moeite de draai in het leven te vinden zonder de verslavende stof/alcohol die alles uit handen nam, je alles doet vergeten en het leven meer kleur/spanning leek te geven. - Onderliggende hulpvragen
Wanneer andere problemen niet behandeld zijn, zoals angsten, klachten door nare jeugd of trauma, depressie, kunnen die het volhouden van niet drinken erg moeilijk maken. Dan is het van belang hier hulp bij te vragen. - Sociale druk
Na langere tijd in herstel te zijn kan de druk vanuit je omgeving om toch een glaasje mee te drinken groter worden. Dit maakt het volhouden moeilijker. De sociale druk is lastig. Gek genoeg zal een roker nooit een ex-roker een sigaret aanbieden, dat is helaas nog niet zo als het om alcohol verslaving gaat.
Het goede nieuws is: door te struikelen leer je steviger te lopen en rekening te houden met de valkuilen.